Θα ξεκινήσω από τα γραφόμενα του Μιχάλη.
Όποιος επισκεφτεί την Ιταλία θα εντυπωσιασθεί από το γεγονός ότι οι Ιταλοί δεν έχουν γκρεμίσει ΤΙΠΟΤΑ. Σε όλες τις πόλεις τους έχουν διατηρήσει το Ιστορικό Κέντρο, και, το ό,τι νέο έχει χτισθεί έξω από αυτό.
Όπως π.χ. το Ναύπλιον.
Φθάνοντας κάποιος λοιπόν σε μια Ιταλική Πόλη, αν δεν τρέξει αμέσως για κάποια ‘απόλαυση’ και διαθέσει λίγο χρόνο να ‘δει’, να ‘αφουγκρασθεί’, να ‘νοιώσει’ να ‘επικοινωνήσει’ με την Πόλη, καταλαβαίνει αμέσως ότι η Πόλη ‘μιλάει’ και ‘λέει’ την Ιστορία της.
Μιλάει με τα Μνημεία της, τα Κτίριά της, τα Πάρκα της. Τα Κάστρα της, …
Και σου λέει .π.χ. αν ήταν πλούσια η φτωχή, εμπορική, βιομηχανική, αγροτική, αν είχε πολέμους ή όχι, ποια η σχέση με τέχνες, γράμματα, θρησκεία, πολιτική, κ.α.
Χώρια τι σου λένε τα διάφορα μνημεία.
Με απλά λόγια, μια Ιταλική πόλη, από μόνη της, χωρίς την βοήθεια κανενός οδηγού ή ξεναγού σου λέει την ιστορία της.
Τουλάχιστον τα βασικά.
Αυτό σε πόσες πόλεις της Πατρίδας μας μπορεί να το δει κανείς; Μήπως λέει, με αυτόν τον τρόπο, την Ιστορία της η Αθήνα; Η Θεσσαλονίκη;
Μήπως το δικό μας Αργος;
Ελληνικές Πόλεις που ‘ρίχνουν’ π.χ. στην Ρώμη κάποιες χιλιετίες Ιστορίας!
Στον Τόπο μας, αυτό το ‘πλεονέκτημα’ το έχουν Η Ερμιόνη, το Κρανίδι και οι Φούρνοι.
Στα Δίδυμα, αν σεργιανίσει κανείς στα σοκάκια, ελάχιστα πράγματα από τα παλιά θα δει, άλλωστε δεν υπήρχαν και πολλά. Αλλά και για αυτά τα λίγα που είναι γνωστά, οι Αγωνιστές του 1821 και η Θυσία στην Γερμανική Κατοχή, υπάρχει σχεδόν παντελής αδιαφορία.
Και χωριά με τέτοιες πρακτικές και λογικές, δεν έχουν μέλλον.
Εστω τώρα, λέω έστω, κάποιος τουριστικός πράκτορας, σχεδιάζει ένα πρόγραμμα, με διαμονή στην Ερμιονίδα. Και πάλι έστω, θέλει να βάλει στο πρόγραμμα από μία επίσκεψη ξενάγηση σε Σπέτσες, Υδρα και Ερμιονίδα.
Είμαστε σε θέση να προτείνουμε ένα πρόγραμμα κάποιων ωρών, όπου ο επισκέπτης στο τέλος θα έχει καταλάβει τι είναι η Ερμιονίδα, ή τι εμείς θέλουμε να έχει καταλάβει τι είναι η Ερμιονίδα;
Αν μείνω ένα βράδυ στην Ερμιόνη και πάω το πρωί στην Δημοτική Κοινότητα και πω ‘έχω στην διάθεσή μου π.χ. τρεις ώρες’ που μπορώ να πάω να γνωρίσω την πόλη, θα πάρω απάντηση;
Και όταν λέω να γνωρίσω εννοώ να έχω στο τέλος καταλάβει τι ‘συνέβη σε αυτό το μέρος, τα βασικά, στις χιλιετίες που προηγήθηκαν.
Για να μην παρεξηγηθώ, να αναφέρω ότι με κανένα τρόπο δεν εννοώ ότι δεν υπάρχει η γνώση, και μάλιστα σε πολλά πρόσωπα.
Αυτό που εννοώ είναι αν υπάρχει κάτι οργανωμένο. Όπως έχουν οι ξεναγοί στα σημαντικά ιστορικά σημεία της Χώρας μας. Οι οποίοι το πρώτο που σε ρωτάνε είναι τι θα ξεναγήσω και για πόση ώρα.
Και κανονίζουν τι θα πουν κατά περίπτωση.
Από την άλλη μεριά, η Ερμιόνη και το Κρανίδι, όπως είναι σήμερα, ‘δείχνουν την Ιστορία τους;
Μήπως πρέπει να δείξουν και άλλα;
Είναι ένα ερώτημα στο οποίο δεν θα απαντήσω εγώ.
Πρώτο γιατί δεν γνωρίζω.
Δεύτερο γιατί υπάρχουν άνθρωποι, που γνωρίζω, σέβομαι και εκτιμώ, και στο Κρανίδι και στην Ερμιόνη, που μπορούν να το κάνουν Αριστα.
Αυτά τα ολίγα ως προς την Πόλεων Παιδεία.
Να έρθω τώρα στην Τόπου Παιδεία.
Θα ξεκινήσω με δύο εκπαιδευτικά προγράμματα που έχουν υλοποιηθεί.
Ο Θανάσης, αφού ανεβοκατέβηκε αρκετές φορές τα σκαλιά στο Παλαμήδι, ‘είδε’ ότι ανά τόσα σκαλιά αποκαλύπτονταν και άλλα πράγματα της Κοιτίδας του Πολιτισμού και της Ιστορίας, του Αργολικού Πεδίου δηλαδή.
Αφού όλα όσα ‘έβλεπε’ τα έκανε Εκπαιδευτική Διαδικασία έπαιρνε τους Μαθητές του, ανέβαιναν στο Παλαμήδι από τις σκάλες, και σε κάθε στάση εξηγούσε τι έβλεπαν μπροστά τους.
Ετσι οι Μαθητές του είχαν μια γενική μεν αλλά πλήρη Εικόνα και Γνώση του Τόπου τους.
Ανάλογο πρόγραμμα υλοποιούσε και ο Βασίλης, Φυσικός σε Σχολική Μονάδα του Αιγίου. Ο Βασίλης είχε βρει μια διαδρομή στα βουνά της Αιγιάλιας, όπου, με τρεις στάσεις, εξηγούσε ΟΛΗ την Ιστορία της περιοχής.
Την Γεωφυσική Ιστορία. Εκεί έχουν την Ελίκη εμείς έχουμε το στενό Κόστα-Σπέτσες, τον βυθισμένο Μάσσητα, τον Βυθισμένο Οικισμό στο Σαλάντι, …,
Τα Ιστορικά Μνημεία,
Τα σημεία όπου έλαβαν χώρα Ιστορικά Γεγονότα,
Την Οικονομική Ιστορία. Πως δηλαδή από τις Ελιές, πέρασαν στη Σταφίδα, στα Εσπεριδοειδή, στις Μαιζονέτες, στον Τουρισμό, στις Βιοτεχνίες, στις Βιομηχανίες κ.α. ….
Και έτσι οι Μαθητές του Βασίλη, όπως και του Θανάση, είχαν και αυτοί γενική αλλά πλήρη Εικόνα και Γνώση του Τόπου τους.
Φτάνουν αυτά;
Το ΝΑΙ ή το ΟΧΙ είναι θέμα συζήτησης. Θα τολμήσω όμως να πω όχι.
Γιατί πέρα από αυτά ο Μαθητής πρέπει να γνωρίσει και κάποια Μέρη αλλά και κάποιες από τις σημερινές Οικονομικές – Παραγωγικές Διαδικασίες του Τόπο μας.
Πέρα δηλαδή από την Ιστορία του να γνωρίσει και πως ‘λειτουργεί’ και πως ‘εξυπηρετεί’ σήμερα ο Τόπος μας τον κόσμο που ζει πάνω του.
Σε ό,τι αφορά τα Μέρη ο Μαθητής που έχει τελειώσει π.χ. το Γυμνάσιο θα πρέπει, για να γνωρίζει και να αγαπήσει τον Τόπο του, να έχει επισκεφθεί και ξεναγηθείσε κάποια Μέρη.
Ενδεικτικά αναφέρω: Φράγκθι, Αλιείς, Κάστρο Θερμησίας, Σπηλιές στα Δίδυμα, Μονή Αυγού,
Σε ό,τι αφορά τώρα τις Διαδικασίες, είναι επίσης πολλά που μπορούν και πρέπει να γίνουν.
Δεν είναι υπερβολή ούτε είναι μακριά η ώρα όπου τα παιδιά θα πιστεύουν ότι π.χ. το κεσεδάκι με το καθαρισμένο Ρόδι το παράγει, το γεννά, το ψυγείο του Super Market.
Το ίδιο και για το κεσεδάκι με το Γιαούρτι, το κουτί με το Γάλα, το δοχείο με το Λάδι, το Κρέας, κλπ.
Πρέπει επομένως τα παιδιά να έχουν μια πρώτη ενημέρωση, γενική αλλά συνολική για κάθε διαδικασία. Π.χ. για το Λάδι, από τον Ελαιώνα, Συλλογή και Καλλιέργεια ελιάς, Εκθλιψη, Επεξεργασία, Τυποποίηση, Διανομή, Οικονομία.
Και ανάλογα για τα άλλα προϊόντα του Τόπου μας.
Και νομίζω ότι υπάρχουν παραγωγοί που και γνώστες του αντικειμένου είναι αλλά και με χαρά θα δεχθούν να ‘ξεναγήσουν’ μαθητές.
Ενδεχομένως όχι μόνο από τον Τόπο μας.
Θέματα επίσης που μας απασχολούν έντονα αυτή την εποχή, όπως το Νερό και τα Σκουπίδια, πρέπει να ενταχθούν σε μια τέτοια Εκπαιδευτική Διαδικασία – Ενημέρωση.
Ετσι δημιουργούνται οι ευαισθητοποιημένοι Πολίτες και Δημότες και όχι με τις μπούρδες που αμολάει ο καθένας κάθε τόσο. Μπούρδες που το μόνο που επιτυγχάνουν, είναι σε δουλειά να βρισκόμαστε και να αναδεικνύουν το ΤΙΠΟΤΑ αυτών που τις λένε.
Μα μπορούν να γίνουν όλα αυτά; Η απάντηση είναι ΑΝΕΤΑ.
Και να διευκρινίσω:
Είναι γεγονός ότι έχω ανταλλάξει έντονες ‘φιλοφρονήσεις’ για το θέμα με επικίνδυνα άσχετους με την εκπαίδευση συντοπίτες μας.
Και έχω γράψει ότι η Πολιτεία μας έχει θωρακίσει τα Σχολεία από την παπαριά του κάθε ηλίθιου.
Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι τα έχει απομονώσει, τα έχει κάνει ‘γκέτο’.
Αντίθετα, έχει αφήσει τεράστια περιθώρια.
Και η θωράκιση έχει να κάνει με το γεγονός ότι όλα πρέπει να γίνουν σωστά, σύμφωνα με όσα λέει η γραφειοκρατία, και, κυρίως, να αποτελούν Εκπαιδευτική Διαδικασία.
Πως θα μπορούσε να γίνει:
Πρώτα να συγκεντρωθεί η Γραφειοκρατία. Νόμοι, Υπουργικές Αποφάσεις, Εγκύκλιοι, κλπ που διέπουν τον σχεδιασμό και την υλοποίηση τέτοιων προγραμμάτων. Και προγράμματα που τις χρηματοδοτούν.
Να γίνουν οι Επιλογές. Ποια είναι τα Μέρη όπου θα γίνουν επισκέψεις - ξεναγήσεις και ποιες οι παραγωγικές διαδικασίες.
Αφού τελειώσει η επιλογή πρέπει να ακολουθήσει η οργάνωση.
Θα πάμε π.χ. στις Σπηλιές στα Δίδυμα. Πως θα πάνε τα παιδιά, δύο Δάσκαλοι δεν φτάνουν να γίνει η επίσκεψη με ασφάλεια, θέλουν βοήθεια, τι θα τους δείξουμε, τι θα τους πούμε, τι ενημερωτικό υλικό θα μοιράσουμε.
Και ανάλογα για όλα τα άλλα.
Χρειάζεται δουλειά! Αλλά μόνο δουλειά ..
Όλα όσα έγραψα ήταν να τα φτιάχναμε με τον Γιάννη τον Αποστόλου.
Ο Γιάννης, ως συνταξιούχος εκπαιδευτικός, γνώριζε ή μπορούσε εύκολα να βρει όλη την γραφειοκρατία. Ηξερε και τον Τόπο. Και τον Βορρά και τον Νότο. Ήξερε την εκπαίδευση και τις εκπαιδευτικές διαδικασίες. Και τους εκπαιδευτικούς, και μπορούσε να δουλέψει το θέμα.
Δυστυχώς, έφυγε νωρίς.
Ελπίζω, να καταστεί δυνατό, να καταρτισθεί και να υλοποιηθεί ένα τέτοιο πρόγραμμα.
Αλλωστε, δεν είναι κάτι τρομερό.
Αν το ‘απλώσεις’ σε πέντε τάξεις, π.χ. Πέμπτη και Εκτη Δημοτικού και στις τρεις τάξεις του Γυμνασίου, είναι δύο ή τρεις ‘επισκέψεις’ τον χρόνο.
Ένα πρόγραμμα, παράλληλο προς το Αναλυτικό Πρόγραμμα.
Γιατί, αν το Αναλυτικό Πρόγραμμα δημιουργεί Πολίτες, το Πρόγραμμα που ανέφερα, θα δημιουργήσει ΔΗΜΟΤΕΣ.
Και να μην ξεχνάμε:
Όλα τα παραπάνω είναι Εκπαιδευτικές Διαδικασίες.
Που απλά σημαίνει ότι τον πρώτο και τελευταίο λόγο τον έχουν οι εκπαιδευτικοί.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου